Mantık Kapıları

by Samet SAN · Published 18 Ağustos 2015 · Updated 22 Ocak 2016

Mantık kapıları dijital elektroniğin temelini oluşturur. Adından da anlaşılacağı gibi sayısal veriler üzerinde mantıksal işlemler yaparak bir sonuç elde etme işlemi gerçekleştirir.

Mantık kapıları entegre olarak üretilmişlerdir. Bu entegreler temel olarak transistör ve diyot gibi elemanlardan oluşur. CMOS ,FET ve MOSFET yapılarında üretilirler. Mantık kapıları temel olarak 3 kapıdan oluşur. Bunlar ;

– VE
– VEYA
– DEĞİL

Bir de bu kapılardan türetilmiş bazı kapılar vardır. Onlarda şöyle oluşmaktadır.

1 – VEDEĞİL

2 – VEYADEĞİL

3 – ÖZELVEYA

4 – ÖZELVEYADEĞİL

Bu kapıların yaptıkları işlemler, sembolleri ve doğruluk tabloları aşağıdaki gibidir.

VE ve VEDEĞİLKAPISI

Ve kapısı binary olarak çarpma işlemi yapar. 2 veya daha fazla giriş bulunan bu kapıda girişteki değerler çarpılarak çıkışa aktarılır. Elektriksel eş değer devre olarak seri bağlı anahtarlar olarak düşünebiliriz. Yani girişlerin hepsi 1 olduğunda çıkış 1 olur.

Vedeğil kapısı ise ve kapısının çıkışında olan değeri tersleyerek çıkışa aktarılmış halidir.

VEYA ve VEYADEĞİL KAPISI

Veya kapısı binary olarak toplama işlemi yapar. 2 veya daha fazla giriş bulunabilir. Giirşteki değerler toplanıp çıkışa aktarılır. Elektriksel eş değer devre olarak paralel bağlı anahtarlar gibidir.Girişlerden herhangi biri 1 olduğunda çıkış 1 olur .

Veyadeğil kapısı ise veya kapısının çıkışındaki değeri tersleyerek çıkışa aktarılmış halidir.

DEĞİL KAPISI

Değil kapısı girişteki işlemi tersleyerek çıkışa aktaran kapıdır.Tek giriş ve tek çıkış olarak bulunur.

ÖZELVEYA ve ÖZELVEYADEĞİL KAPISI

Özelveya kapısı girişlerin farklı olduğu durumlarda çıkışı 1 olur. Yani girişlerden birinin 1 olması yeterlidir. Girişlerin her ikiside 1 veya 0 olduğundan çıkış 0 olur.